"Twoim największym wrogiem będzie SS"- Konrad Patzig były szef Abwehry do Wilhelma Canarisa podczas ich pierwszego spotkania.

Wilhelm Canaris szef Abwehry niemieckiego wywiadu wojskowego, to człowiek pełen tajemnic i sprzeczności. Nie wiele wiadomo o pochodzeniu jego rodziny. Najprawdopodobniej urodził się w Aplerbeck dzielnicy Dortmundu w roku 1887. Od 1905 roku służył w Kaiserliche Marine (niem. Cesarska Marynarka Wojenna). W tym samym czasie pełnił również obowiązki wywiadowcze we flocie cesarskiej. Gdy skończyła się I wojna światowa Canaris znalazł się w niemieckim Świnoujściu gdzie pełnił obowiązki komendanta garnizonu. Wydawało się wówczas że jego kariera dobiegła końca. Jednak w 1919 nastąpił przełom. Bierze on wówczas udział w tłumieniu powstania komunistycznego w Berlinie (Powstanie Spartakusa). Nie jest jasne jaka była jego rola w morderstwie przywódców puczu Róży Luxemburg i Karola Liebknechta. Liczne grono osób twierdziło że osobiście ich zamordował. Canaris przez całe życie był bowiem antykomunistą do czego przyznawał się przy każdej okazji. Dla Canarisa liczyły się trzy główne cele: powrót monarchii w Niemczech, granice z 1914 roku, obalenie Komunizmu.

W tym samym czasie poznał Reincharda Heidricha przyszłego szefa RSHA, którego sąd honorowy (Canaris był jego członkiem) wyrzucił z marynarki wojennej Republiki Weimarskiej. Przez całe lata 20- te objeżdżał świat w poszukiwaniu okrętów podwodnych dla niemieckiej marynarki. Lata 30- te przynoszą zwycięstwo nazistów w Niemczech. Canaris zostaje awansowany do rangi kontradmirała a następnie admirała, a w 1935 roku mianowany szefem Abwehry- niemieckiego wywiadu wojskowego. Swoje stanowisko objął 1 stycznia 1935 roku. Wówczas to odchodzący na emeryturę szef Abwehry Konrad Patzig powiedział bardzo prorocze słowa "Twoim Największym Wrogiem Będzie SS". Od tego momentu Wilhelm Canaris zabrał się ostro do reorganizacji wywiadu wojskowego. Zmienił jego strukturę. Utworzył trzy wydziały: wywiadu, kontrwywiadu i dywersji.

Uprościło to działanie wywiadu. Utworzono również pion administracyjny na którego czele stanął pułkownik Hans Oster, przyjaciel Canarisa, tak samo jak Canaris antynazista. Wielu znających do tej pory admirała mówiło iż stał się jeszcze bardziej tajemniczy i zamknięty w sobie. Ci, którzy wchodzili do jego gabinetu na Tirpitzufer w Berlinie wspominali, iż był urządzony skromnie, wręcz po spartańsku. Europa jak i również wiele państw świata miało przekonać się wkrótce jak skuteczna jest Abwehra. Ludzie Canarisa stali za wszystkimi puczami w Ameryce Południowej, które wyniosły do władzy zwolenników nazizmu w latach 30- tych. Mówiło się również, że Abwehra rządzi Hiszpanią. Nie była to przesadzona opinia, gdyż w tym kraju roiło się od agentów niemieckich. Poza tym Generał Francisko Franco był jednym z przyjaciół Canarisa. Początkowo admirał skłaniał się do popierania Hitlera. Zmiana jego nastawienia przyszła z chwilą gdy zobaczył jak brutalny jest reżim Hitlera. Zaczął działać bardzo szybko w celu obalenia Hitlera. Jego ludzie już w latach 1936/1937 nawiązali pierwsze kontakty przez Watykan z państwami alianckimi w celu realizacji głównego zadania Canarisa- usunięcia Hitlera od władzy. W tym celu admirał stworzył w Abwerze organizację ,,Czarna Orkiestra”. O działalności Canarisa , dowiedział się Reihard Heidrich szef SD. Ten ostatni jednak nie zdążył wykorzystać materiałów kompromitujących Canarisa. Co więcej według różnych źródeł Heydrich miał ostrzec szefa Abwehry (tutaj należy przypomnieć że to właśnie Canaris jako jedyny proponował degradację Heydricha w czasach ich służby w marynarce wojennej). Rodzi się więc pytanie, skąd taka decyzja Heydricha? Brak na nie odpowiedzi.

Gdy wybucha II wojna światowa Admirał nie interesuje się zupełnie losem Polski, ale już aktami polskiego wywiadu a w szczególności aktami referatu - Niemcy jak najbardziej. Gdy wojna przybierać zaczyna niekorzystny dla Niemiec obrót admirał przystąpił do działania przeciwko Hitlerowi. Nie wahał się współpracować z alianckim wywiadem. W tym celu wykorzystał np. kapitana Romana Czerniawskiego, który był członkiem polskiego wywiadu. Rozpracował on wszystkie 28 dywizji Wehrmachtu we Francji do szczebla batalionu włącznie zanim wpadł! Canarisowi przydał się najprawdopodobniej jako łącznik między nim a aliantami. Gdy Reihardt Heidrich ginie w zamachu, Canaris jest jednym z pierwszych którzy przybędą do Pragi. Na pogrzebie szefa RSHA był jednym z tych którzy pełnili wartę honorową przy trumnie. W świetle wydarzeń z 1920 roku (sąd koleżeński) ta postawa Canarisa wydaje się być dziwna i tajemnicza.

Admirał Wilhelm Canaris wpadł w zasadzkę SD i SS w roku 1944, po zamachu na Hitlera. Większość spiskowców w wyniku tortur twierdziło wprost że widzą Canarisa np. jako prezydenta Rzeszy po upadku nazizmu. Ich wymuszone zeznania przypieczętowały los Canarisa. Admirał pisał ponadto pamiętniki, które okazały się jego zgubą. Sam mówił wielokrotnie "nie ufam ludziom, mój pies jest wierniejszy od nich". Były to prorocze słowa, bowiem zdradził go jeden ze współpracowników. Byłego szefa Abwehry umieszczono najpierw w areszcie domowym, gdzie miał czekać na proces. Dzień sądu nadszedł w kwietniu 1945 roku w więzieniu Plötenze. Wilhelm Canaris proponował by wysłać go jako szeregowego do walki z oddziałami radzieckimi. Wyrok był już jednak ustalony i przesądzony od dawna. Kara Śmierci przez powieszenie. Po ogłoszeniu wyroku admirała poddano torturom. 9 kwietnia 1945 roku Canaris nadał ostatnią wiadomość przez rury do sąsiedniej celi do innego oficera wywiadu Hansa Loudminga szefa Abwehry na Danię- też antynazisty, który przeżył. Brzmiała krótko "Umieram za mój kraj ,walczyłem w imię swoich ideałów"…. Admirał Wilhelm Canaris nie umarł od razu. Zamordowanie jednego z najpotężniejszych ludzi w III Rzeszy zajęło siepaczom z SS ponad pół godziny. Tyle konał na szubienicy ze struny fortepianowej. Jego ocena postawy, po dziś dzień przysparza wiele kłopotów i kontrowersji.

Polecam:
Sensacje XX wieku II wojna światowa
Christer Jörgensen Sekrety historii. Szpiedzy – tajna armia Hitlera
Ten okrutny wiek część druga
Roderick Bailey: Tajna wojna: Historia operacji specjalnych podczas II wojny światowej
Wojna Miłość Zdrada

Autor: Arek Sieruga

autor wpisu
(15 znaków)

treść wpisu
(1000 znaków)

email

nie będzie widoczny na stronie