Artykuły » Opolszczyzna-SA i Żydzi
Opolszczyzna-SA i Żydzi


Przed II wojną światową na terenie Europy zamieszkiwało wielu Żydów. W niektórych regionach stanowili bardzo duży odsetek społeczeństwa. Mieli duży wpływ na kulturę i życie społeczne w danym miejscu, wypierając niekiedy rodzime wartości. Na Opolszczyźnie, w czasach II Rzeczypospolitej zamieszkiwało również wielu Niemców, natomiast wśród Polaków dominowała ludność śląska. Obecność wielu kultur jest promotorem asymilacji i wymieszania. W przeciwnym wypadku, gdy różnią się one od siebie następuje ścieranie się wpływów, co owocuje licznymi konfliktami.

Kluczbork w czasach II RP był nazwany Kreuzburg, gdyż leżał na terenie administracyjnym III Rzeszy Niemieckiej. Do dziś jest położony w województwie opolskim. Niegdyś znajdował się tam Konzerthaus – Dom Koncertowy. Obecnie działa tam Kluczborski Dom Kultury. Przed I wojną światową urodził się tam, Walter Weinlaub. Był żydowskim aktorem i reżyserem. W 1932 roku założył teatr pod nazwą Scena Gerharta Hauptmanna. W styczniu 1933 roku teatr przygotowywał spektakl pt. „Ostatnia noc Bobby’ego.” W owym czasie w Rzeszy Niemieckiej działała przybudówka partii NSDAP. SA – Sturmabteilung (Bojówka Szturmowa). Ta paramilitarna nazistowska bojówka miała za zadanie na początku ochraniać Partię. W późniejszym okresie rozszerzyła swoją działalność. Jej oddziały prowadziły również działalność na terenie Śląska Opolskiego.

W styczniu 1933 roku, gdy teatr przygotowywał spektakl miało miejsce spotkanie bojówkarzy SA z Weinlaubem. Przyszli z żądaniem odwołania premiery. Wyraźnie to zasugerowali pogróżką: „Jeśli nie odwołasz premiery , to ‘Ostatnia noc Bobby’ego.’ Będzie twoją ostatnią…”. Aktor zgłosił sprawę na policji, ale uspokajano go, że to nic wielkiego, tylko wybryki. SA w tamtych czasach słynęła z ostrych manifestacji w obronie niemieckości. Najczęściej występowała przeciwko Żydom i ich działalności.

Jak pisze Mirosław Dragon w artykule: „W dniu premiery, w czwartek 23 lutego w połowie trzeciego aktu w Sali zgasły światła, a na scenę z latarkami wtargnęli SA-manni…”. Wykrzykując, otoczyli Waltera i uderzyli kolbą pistoletu. Udało mu się uciec do teatralnej restauracji. Został tam ukryty przez jej właściciela. Bojówkarze nie znaleźli Weinlauba. Nie wiedzieli też czy się ukrył. Czy zdołał uciec. Finał starcia był taki, że artysta trafił do szpitala we Wrocławiu. Incydent został opublikowany w lokalnej gazecie: „Kreuzburger Nachrichten” w artykule pt. „ Napad na Scenę Gerharta Hauptmanna”, opublikowanym 25 lutego 1933 roku. Artysta wyjechał do Stanów Zjednoczonych i przyjął tam amerykańskie obywatelstwo. Zmienił też nazwisko na Wicclair.

Powyższa historia, która wydarzyła się w ubiegłym wieku przedstawia starcie skrajnych kultur, które odbyło się na Ziemi nie żydowskiej i nie niemieckiej. Była to ziemia polska pod administracyjnym panowaniem III Rzeszy.

Bibliografia:
1.Mirosław Dragon: Nowa Trybuna Opolska. SA-mani spełnili swoje pogróżki., Kluczbork 10 styczeń 2014, s.4 1 komentarzy - pokaż » dodaj komentarz »
Copyright © 2006-2024 Vaterland.pl